Notariskantoor Kruis-Sweere

Column september 2022

Column september 2022

Column september 2022
Wegens onverminderde populariteit nog een keer vraag en antwoord over het Levenstestament.

Wat is het verschil tussen een levenstestament en een testament?
Het is bijzonder onhandig dat de makers van het levenstestament het levenstestament hebben genoemd en niet levensvolmacht, want dat is wat het eigenlijk is; een opgetuigde volmacht.
In een testament regelt u wat er met uw nalatenschap moet gebeuren na uw overlijden. U kunt er legaten (wie krijgen er een bedragje, of een gouden ketting) inzetten, een erfstelling (wie zijn de erfgenamen), een uitsluitingsclausule (het uitsluiten van de 'koude kant') en nog veel meer dingen die op uw nalatenschap betrekking hebben. 
In een levenstestament geeft u een volmacht aan uw echtgenoot, partner, kind of iemand anders die u bij wijze van spreken 300% vertrouwt. Dat is bij een volmacht heel belangrijk, want u geeft tijdens uw leven de touwtjes uit handen, aan iemand die - als u wilsonbewaam wordt - uw huis kan verkopen, over uw rekeningen kan beschikken en andere vermogensrechtelijke zaken kan regelen. 
Bovendien kunt u in het levenstestament ook een medische volmacht opnemen, zodat - wanneer u dement bent of in coma ligt - uw naasten uw wensen kunnen overbrengen aan artsen.
Tevens zijn er wilsverklaringen mogelijk in een levenstestament. U kunt bijvoorbeeld bepalen dat u niet oeverloos doorbehandeld wil worden als dat zinloos is, en niet meer gereanimeerd. Een euthanasieverzoek kunt u ook opnemen. U bent daarbij te zijner tijd afhankelijk van de behandelend arts, maar in elk geval staan uw wensen vast en hoeft een arts dáár niet meer over te twijfelen. Als u uw leven alleen op een natuurlijke manier tot het einde wil laten komen, kunt u dat uiteraard ook opnemen in het levenstestament.

Wat is het verschil tussen een algehele volmacht en een levenstestament?
In feite is een levenstestament een heel uitgebreide volmacht. Naast de boven beschreven items kun je allerlei wensen opnemen in het levenstestament voor het geval je wilsonbekwaam wordt, en je het zelf niet meer kan uiten, zoals: wat er met de inboedel moet gebeuren als u naar een verpleegtehuis gaat, wie uw huisdier in huis moet nemen, of er schenkingen gedaan mogen worden aan uw kinderen, of aan goede doelen, of u wilt dat uw vermogen in aandelen en effecten (of misschien zelfs bitcoins) belegd mag worden of juist alleen op spaarrekeningen, wat uw uitvaartwensen zijn (slimmer dan in een testament omdat de meeste erfgenamen pas ná de uitvaart naar een notaris gaan en mogelijk dáár pas de uitvaartwensen vernemen), of u sociale wensen heeft (naar de kapper, naar een pedicure of nagelstyliste, uitoefenen van een hobby, veel buiten zijn enz.) enzovoorts. Een algehele volmacht voorziet alleen in een volmacht voor de vermogensrechtelijke zaken. Er zit geen medische volmacht in en er zijn geen details omschreven.

Is het alleen voor oude mensen?
In de praktijk zijn het voornamelijk 65-plussers die levenstestamenten maken; vaak zijn ze bang voor dementie op latere leeftijd. Maar ook jonge(re) mensen kunnen wilsonbekwaam worden. Voorbeeld prins Johan Friso, die was begin 40 toen hij zijn ski-ongeluk kreeg en 2 jaar in coma heeft gelegen.

War als je al dement bent terwijl je geen volmacht of levenstestament hebt?
Mensen die dement zijn, kunnen geen notariële akten meer tekenen omdat ze al wilsonbekwaam zijn, dus ook geen levenstestamenten. Als er voor deze mensen toch zaken geregeld moeten worden, kan er bij de Kantonrechter een bewind aangevraagd worden. Je zit dan wel vast aan alle regels van de Kantonrechter.